[Dit is een recensie van Justified seizoen 6, aflevering 12. Er zullen SPOILERS zijn.]
-
Aan het einde van 'Collateral' verlichten de knipperende blauwe en rode lichten van een squadronauto het gezicht van Raylan Givens terwijl deze het scherm vult. De nabijheid is niet echt nodig, maar het maakt wel duidelijk. Deze man is onmiskenbaar de hoofdrolspeler van Justified in al zijn (nu) wetteloze glorie, verlicht door een al even onmiskenbare betekenaar van de wet. En toch beantwoordt Raylan de vraag van zijn identiteit, gesteld door de twee gewapende politici, door een eigen vraag te stellen. "Ik denk niet dat je me zou geloven als ik 'nee' zei?" vraagt hij, in wat een passend einde is aan de voorlaatste aflevering van de serie die de personages uitdaagt om te definiëren wie ze zijn, voor zichzelf en voor de mensen om hen heen.
De scène biedt een meeslepende narratieve cliffhanger, die Raylan lijkt te plaatsen waar ADA Vasquez hem wil: in de handen van de wet. Maar de suggestie van de slordige vraag van Raylan is dat het niet echt uitmaakt of de politie hem wel of niet zou geloven als hij 'nee' zei, omdat de vraag al is beantwoord. Na het inleveren van zijn insigne en het verlaten van Earl voor Tim Gutterson om te vinden, is hij niet langer de Raylan Givens die uiteindelijk door de wet gebonden is. Dit is Raylan die zichzelf ontlast van de last van zijn insigne en bezetting, en wordt wat de zoon van Arlo Givens voorbestemd leek te worden.
En dat roept de lang aanhoudende vraag van de serie op over het belang en de onvermijdelijkheid van geschiedenis en erfenis, iets dat Raylan en vele andere inwoners van Harlan vanaf het begin heeft achtervolgd. Het is de reden waarom Boyd zo vastberaden reageert wanneer Shea Whigham rook begint te blazen, schijnbaar 'The Ballad of Boyd Crowder' zingend, terwijl hij eigenlijk alleen maar staat te wachten om zijn eigen leven te redden. Het karakter van Whigham noemt Boyd in eerste instantie een held, het soort outlaw dat echt zijn eigen soort probeert te beschermen (dwz de fijne mensen van Harlan). Maar het duurt niet lang voordat hij Boyd een pest noemt, wetende dat de erfenis van Boyd Crowder is om zichzelf op de eerste plaats te zetten, alle anderen worden verdoemd.
Dus wie is Raylan Givens zonder die ster die tot zijn middel is gevormd? Het is een interessante vraag om over na te denken als we de finale van de serie ingaan, en het is er een die de aflevering hier vastbesloten lijkt te verlaten als een vraag. Raylan heeft het hele seizoen lang geknipperd met het vooruitzicht om Boyd eindelijk te betrappen, en het verlies van de badge is een manier om het gemakkelijker te maken. Op deze manier zal Raylan niet gehinderd worden door de beperkingen van de wet die hij gezworen heeft na te leven. Hij gaat achter iemand aan zoals hij wil dat het wordt gedaan - de gevolgen zijn verdomd. Dus in zekere zin is hij nog steeds dezelfde oude Raylan. Maar op een meer diepgaande manier is Raylan dichterbij gekomen wat Boyd Crowder trots aankondigt te zijn.
De aflevering heeft een cirkelvorm die in zijn voordeel werkt, waardoor de meeste van de verschillende threads hetzelfde zijn: een herdefiniëring van de rollen die deze personages spelen in wat nu een eindspel is. Het is in wezen de vraag of mensen kunnen veranderen door te laten zien wat ze niet meer zijn. In het geval van Ryalan betekent dit dat hij niet langer een plaatsvervangend maarschalk is, terwijl Ava blijkbaar niets meer voor Boyd is dan een obstakel om Avery's geld te krijgen. En die korte vonk van rolomkering, waarin Boyd wordt geschilderd als iets van een volksheld, wordt lang uitgeblazen voordat het in een vlam kan worden gewaaid - niet in tegenstelling tot oom Zachariah en zijn tweede mislukte poging om Boyd te doden met te weinig dynamiet.
Elders blijft het criminele element van Harlan wegtikken zonder blijvende verandering. Het medeleven dat Wynn Duffy vorige week voor Mikey toonde, is opnieuw een koud hart geworden, nadat hij een gratis ticket uit de gevangenis heeft verdiend omdat hij een snitch was. Wynn is altijd opportunistisch en ruilt de tennisarmband van Katherine in voor een op maat gemaakte hondentondeuse, uitgerust om aan al zijn criminele behoeften te voldoen. Maar voordat hij rustig op een bescheiden bank in het park kan zitten als een misdadige Forrest Gump, moet Wynn zichzelf stelen om tegen Vasquez te liegen over wie Simon Poole echt heeft vermoord.
Duffy's gladheid is op zichzelf een definitie van de man, net zoals de bereidheid van Bob om Raylan te helpen (koste wat het kost) of Loretta's handigheid en zakelijk inzicht niet alleen haar visitekaartje worden, maar ook de reden die ze gebruikt om Avery te overtuigen haar niet te vermoorden. Misschien voelt Avery gewoon medelijden na de dood van Katherine, niet zoals Duffy was toen Mikey in zijn armen stierf. Het is duidelijk dat bepaalde omstandigheden mensen kunnen veranderen, omdat Avery merkt dat hij tegen de doden praat, ook al weet hij dat zijn woorden op oren vallen die niet meer kunnen horen. Niet dat het sowieso veel uitmaakte, want Katherine was blijkbaar net zo koppig als alle anderen in de show.
Alle personages worden op hun manier ingesteld, tevreden met hoe ze zichzelf definiëren. Allemaal behalve Raylan. Naarmate de serie zijn conclusie nadert, is Raylan in beweging, schijnbaar zeker van wie hij is en wat er moet worden gedaan, maar onzeker over hoe hij die behoefte het beste kan vertegenwoordigen. Hij tekent over het huis van Arlo en landt naar Cope en zijn verwanten in een moment van pessimistisch altruïsme, en in het volgende schiet hij zonder uitgelokt op Boyd's glow-in-the-dark tanden. Het lijkt erop dat Raylans nog steeds die lijn bewandelt, degene die Boyd belooft de dochter van zijn vijand te vertellen dat haar 'vader zijn hele leven heeft geprobeerd te lopen
.en mislukt."
Met nog één aflevering te gaan, lijkt het erop dat die lijn Raylan helemaal tot het einde zal brengen. En pas aan het einde komen we erachter aan welke kant hij terechtkomt.
Justified zal zijn seriefinale komende dinsdag uitzenden met 'The Promise' @ 10 op FX.
Foto's: Prashant Gupta / FX
